Tahavvülat-ı Zerrat Şerhi-27

Birincisi: Cenâb-ı Vâcibü’l-Vücudun tecelliyât-ı icâdiyesini tecdid ve tazelendirmek için her bir tek ruhu model gibi ederek, her sene mu’cizât-ı kudretinden taze birer cesed giydirmek ve her bir tek kitaptan ayrı ayrı bin muhtelif kitâbı hikmetiyle istinsah etmek ve bir tek hakikati başka başka sûrette göstermek ve kâinatların ve âlemlerin ve mevcudâtların, tâife tâife arkasından gelmelerine yer vermek ve zemin hazırlamak için, Fâtır-ı Zülcelâl, kudretiyle zerrâtı tahrik ve tavzif etmiştir.

Varlık aleminde zerrelere doğru uzanan ve sonu gelmez bir küçülme seyri gözlenmekte, zaman boyutundaise en küçük zaman dilimlerinde, ölçülemeyecek anlarda işler yapılmaktadır. Zaman ve mekanda küçüklüğün, küçülmesınırının sonu yoktur. Bir bedene yaklaşık 50 trilyon hücre sığdırılırken, o bedendeki akciğere kıvrımlar vegiriş çıkışlarla yaklaşık 120 m²‘lik bir alan sığdırılmıştır. Bu sürekli kıvrımlardan, içiçelikten,birimlerin küçüklüğünden, dar mekana ve dar zamana çok şeyler sığdırma meyli sezilmektedir. Sonsuz esmânın sınırlıeşya ile ifadesinin tek yolu, tekrar ve bölünmelerle tecelli sayısını artırmak olmalıdır.

Bu noktada zerrelerin tahavvülünde, sürekli ve ard arda hareketinde, bir durumdan diğerine geçişinde;hem ferdiyet, teşahhusat kazanmış her unsurda "icad" şeklindeki tecellisinin sayısını artırmak hem de Vacibü’lVücud’un mutlak mevcudiyetine mukayyet bedenlerle en parlak şekliyle ayine olabilmenin bitmez bir gayreti ve yoğun çabasısezilmektedir.

Diğer taraftan, varlıklar aleminde her bir varlığın kendi has özellikleri, onu diğerlerinden ayıranve şahsileştiren, "teşahhusat" kazandıran belirleyiciler gözlemlenmektedir. Bu durum daha önce de iktibasettiğimiz gibi Bilim ve Teknik dergisinin Ekim 2000 sayısında yer alan "Felsefenin Kuantum Mekaniksel Temelleri"isimli makalede şöyle ortaya konmuştu:

"Felsefede Platon’dan kaynaklanan, sonra da Skolastik Felsefede de hatta bugünkü felsefi tartışmalardabile karşılaşılan "evrenseller" kavram ve sorunuyla başlayalım. Örneğin neden tüm kediler birbirindenbiraz farklı da olsa hepsini kedi olarak tanıyıp sınıflandırabiliyoruz? Platon, bir ideal biçimler evreninde ideal birkedi fikrinin yada temsilcisinin bulunduğunu bizim de bir şekilde bu biçimden haberdar olduğumuzu ve her kedi gördüğümüzdebu biçimle karşılaştırma yaptığımızı söylüyor. Platon’un açıklamasını bütünüyle benimsemesek de maddesel dünyayıkediler, bulutlar, çakıltaşları gibi kategorilerle algıladığımız ve yorumladığımız bir gerçek."

Felsefe ve düşünce tarihi boyunca görünen alemin, maddi varlıklar dünyasının gerisinde hep bir şeyleraranmıştır. "Öz", "töz", "arke" gibi bir çok terim bu arayışın bir tezahürü olarakve maddi alemin arkaplanını ifade etmek için kullanılmıştır. Ruhlar alemindeki maddi boyutumuzun günlük maddi hayatımızane gibi uzantılarının olduğunu ve Hz. Adem’e yönelik "talim-i esma"dan bizim ne kadar nasibimizin olduğunubilmediğimiz dikkate alınırsa, belki de bu arayış aslımıza yönelişimizin bir tezahürü olarak kabul edilebilir.Yirmi Beşinci Söz’ün Birinci Şule’sindeki Dördüncü Işık’ta, "… şahs-ı Adem’e talim-i esmâ ünvanıyla,nev-i ben-i ademe ilham olunan bütün ulum ve fünunun talimini ifade eder" şeklindeki ifade hepimizin talim-i esmâdanbir nasibimizin olduğunu ve ilimlerin ve fenlerin önemli ölçüde temellerinin ilham yoluyla oluşturulduğunu ifadeetmektedir. İşte, tarih boyunca insanlığın aradığı özün ruh olduğu bu bölümde ortaya konmaktadır. Kainatın bütünündeve içinde yer alan her bir unsur, her bir zerre, her bir fert yani her bir varlıkta onun özelliklerinin sınırlarını çizenbir "ruh" olmalıdır. O tek varlığın sorumlusu ve tesbihat ve ibadetlerini takdim eden müekkel melekle debirlikte anlam kazanan bu "ruh", zerrelerin sürekli kaynaştığı alemde bir model hükmüne geçmektedir. O varlıktanyansıyan esmâ sayısına ve yoğunluğuna göre bu ruhların mülk boyutu canlı-cansız şeklinde tasnif edilmektedir.

Cansız varlık düzeyinde bile eşyanın bir ruhu, şahsiyeti var olmalıdır. Bir taş da kendine has özellikler,terkipler ve şekillerle sayısız varlıklardan müteşekkil alemde ayırt edilebilir. Onun alt düzeyde ruhunun çizdiğimodelden her an milyarlarca kez gelip geçen zerreler, çizilen çerçevede sabit bir taş ifadesini oluştururlar. Cansızlığınruh boyutunda önemli ölçüde müekkel melekler yer alıyor olmalıdır. Bu durum bitkilerde, tohumdan meyveye olan seyirleaynı zaman dilimine sığdırılan ifadelerin sayısının artışı şeklinde gözlenir. Sürekli koşuşturan, atlayıp zıplayan,farklı farklı sesler çıkaran, bedeniyle her an yani bir şekil çizen hayvanlarda ise anlatım iyice yoğunlaşmaktadır.Her saniye çizilen onlarca tablo yine az zamanda çok şey ifade etmenin bir zemini olarak algılanmalıdır. Hele insan sözkonusu olduğunda bu durum daha da harika bir şekle bürünür. Daha önceki ruh düzeylerindeki bütün bedenî şekillenmelerinmodeli olan insan ruhu, diğer taraftan ayinelik ve muhatabiyet ile farklı bir boyut kazanır. Bir yönüyle model olarak şekillendirenruh, diğer yönüyle ayinelikle şekil alır. Model duygu, düşünce, konuşma gibi üstün vasıflarla her an maruz kaldığıdeğişiklikler sonucunda tecelli eden esmâyı akıl almaz sayılara ulaştırır. Sanatla bu ifadeler ayrı bir derinlik vefarklı boyutlar kazanır ve ruh zirvede bir modele dönüşür.

Bütün kainatta kudretin bir mucizesi olarak her asır, her sene, her ay, her saniye ve kısalığını algılayamayacağımızher an yeni bir ceset, yeni bir beden ve aynı beden olarak algılanan bir tek modelin çizdiği sınırlardan sayısızmanalar hasıl olur. Varlıklar fert olarak, tür olarak her bir sınıfı ile ve kainat umumunda sürekli mana hasıl edenve her an sayısız esmâyı ifade eden bir ruhlar yada modeller alemine dönüşür. Bütün kainata melekler, meleklere iseesmâ ruh verir. Bu nedenle hayatın hayatı iman olmalıdır. İnsan canlı ve cansızların gerisindeki ruhlar aleminden süzülmüşbir hülasa, bir fihriste, hepsinin özeti bir ruha mazhariyeti ile merkezi bir konumda, imanı ile bütün ruhlara ruh vehayatlara hayat olacak önemdedir. Bu konumdaki insanın ruhunda varlıkların sürekli değişimi, ibda ve inşa ile farklızaman ve mekan boyutunda yenilenmeleri bir kitaptan binlerce adet çoğaltmak ve kitaplar ededince hikmetin tezahürlerinigenişletmek gayesine hizmet ediyor olmalıdır. Bir tarafta türler ve sınıflar şeklinde alemler ve kainatlar çoğaltılır,diğer taraftan zerrelerin varlık ve yokluk arasında sürekli gidiş gelişleri ile aynı kainat bir saniyede trilyonlarcakez, hesaba gelmez adette yenilenir, tazelenir, çoğaltılır.

Zerreler tahavvül eder, bir varlıktan diğerine geçer, kainatı bir baştan bir başa dolaşır, zamanınçok küçük, varlık ve yokluğun üst üste geleceği kadar zaman dilimlerinde yenilenir. Sodyum, potasyum gibi tümelementler, proteinler, yağlar, aminoasitler, hava, su … ve daha pek çok unsur tahavvül ederler. Çünkü kainatı kuşatanbir ruh, bir şevk hissedilir. Her şeyin gerisindeki ruhların, ervah alemindeki, modeller dünyasındaki genel eğilimiolabildiğince çok çeşitte ve mümkün olduğunca çok sayıda esmâya mazhariyettir. Modellerin çizdiği sınırlar içindekibedenler, ruhların mülk buyutuna yansıması olan cesetler, diğer bir ifade şekli ile kevniyât malul, aciz, zaman vemekan sınırları içinde kalmaya mahkumdur. Bu dar alanda sonsuz esmâya mazhariyet için ruhun düzeyine göre modelde sıklıklayapılan değişiklikler ve ard arda mazhar oluşlar, farklı türlerde ayineliklerle az zaman ve dar mekanda çok sayıdaesmâ tazahür eder. Her bir zerrede bütün esmâya mazhariyet şevki ve potansiyeli, sayısız zerreler ordusunun ve zerretaifelerinin hepsindeki aynı hal, mülk boyutunda insanın ruh ayinesine tahavvülat şeklinde yansıyacaktır. Zerreler bumaksatla tahavvül ederler ve bu hal bütün kainatın ruhunu ve hülasasını bir noktada tevhid eder. Vacip olan vücudun,tebei vücutlarda icadî şeklinde tecelli etmesi, her ruhun model olduğu bir alemde tecdit ve tazelenmekle mümkün olur.