Cemaatler, Devlet, Siyaset ve Müsbet İman Hizmeti Olarak Risale-i Nur

“Cemaatler, Devlet, Siyaset
ve
Müsbet İman Hizmeti Olarak Risale-i Nur”

Risale-i Nur Enstitüsü, 4-5 Mart 2017/İSTANBUL

Din-siyaset ilişkisi insanlık tarihi boyunca tartışma konusu olmuştur ve bu tartışmaların büyüyerek ve derinleşerek devam edeceği görülmektedir. Siyaset, kimi zaman bir meşrulaştırma aracı olarak kimi zaman da otoritesini güçlendirmek ve sürekli kılmak maksadıyla dinin toplum üzerindeki etkisinden yararlanmıştır.

Meşruiyetlerini dini referanslara dayandıran iktidarlar ulus devletin ortaya çıkmasıyla birlikte otoritelerini kaybetmiştir. Ulus devlet anlayışı ise dini siyaset sahnesinden dışlayıp hem kontrol etmek hem de dar sınırlara hapsetmek istemiştir. Bu süreçte küçük sömürge devletler haline de getirilen İslam âlemi maruz kaldığı siyasi, içtimai ve dini baskılara karşı çıkış yolları aramıştır. Bu gelişmeler doğrultusunda İslam âleminin farklı bölgelerinde özellikle sömürge karşıtı İslami hareketler ortaya çıkmıştır. Bu İslami hareketlerden ayrı bir şekilde ele alınması gereken Türkiye’deki İslami cemaatler ise dinsizliğe ve pozitivist akımlara karşı Kur’an ve hadis hizmetini esas alan mütefekkir alimlerin düşünceleri etrafında şekillenmiştir.

Türkiye ve İslami cemaatler denilince şüphesiz ilk akla gelmesi gereken Bediüzzaman Said Nursi’dir. Onun fikirleri hem Risale-i Nur cemaatlerini hem de Türkiye’deki diğer İslami cemaatleri etkilemiştir. Bediüzzaman, cemaat, tarikat, devlet, siyaset ve iktidar kavramlarını yeni bir Kur’ani yaklaşımla ele almış ve bunları Risale-i Nur eserlerinde ortaya koymuştur. Dine hizmet eden tarikatler ve cemaatlerin nasıl hareket etmesi gerektiğine dair tespitlerde bulunmuştur.

Bediüzzaman, “Ben imanın cereyanındayım. Karşımda imansızlık cereyanı var. Başka cereyanlarla alâkam yok” diyerek durduğu yeri belirlemiştir. Said Nursi, en son dersinde Risale-i Nur’un hizmet metodunun esasının “müsbet iman hizmeti” olduğunu şöyle açıklamıştır:

Bizim vazifemiz müsbet hareket etmektir. Menfi hareket değildir. Rıza-yı İlahiye göre sırf hizmet-i imaniyeyi yapmaktır, vazife-i İlahiyeye karışmamaktır. Bizler asayişi muhafazayı netice veren müsbet iman hizmeti içinde her bir sıkıntıya karşı sabırla, şükürle mükellefiz.

Bediüzzaman, kendi mesleğinin muhabbeti ile hareket etmiş, başka mesleklerle rekabet etmek ve eksiklikleriyle uğraşmak yerine doğrudan doğruya ihlası esas almıştır. Müsbet iman hizmeti çerçevesinde imanlı ve ahlaklı bir nesil yetiştirilmesini benimsemiştir. Buna binaen devletin idaresi gibi dünyevi gayeleri takip etmek yerine tek tek fertlerin imanla kabre girmelerini ve ahiret saadetlerini hedeflemiştir. “En iyi çare cereyanların kuvveti yerine inayet ve tevfik-i İlahiyeye dayanmaktır” diyerek dünyevi güç ve makamlara itibar etmemiştir.

Türkiye’de özellikle son dönemde yaşanan hızlı sosyo-kültürel ve siyasal değişimlere bağlı olarak İslami cemaatlerin temsil edilme ve siyasal sistemde daha aktif rol almayı tercih ettikleri gözlenmektedir. Siyasi ve dünyevi gayeler ise ahiret odaklı hizmet etmeleri gereken İslami cemaatlere yönelik bazı şüphelerin oluşmasına sebep olmaktadır. Fakat özellikle altı çizilerek belirtilmelidir ki siyasi ve dünyevi hedeflere büyük bir hırsla kilitlenmiş ve o yolda her türlü yolsuzluk ve hukuksuzlara tevessül etmiş yapıların cemaat değil belki cemaat görüntüsünde tehlikeli birer örgüt olduğu anlaşılmıştır.

Cemaatler, devlet, siyaset ve özellikle de sistem tartışmalarının yapıldığı süreçte birçok sualin cevaplarının verilmesi gerektiğini düşünüyoruz. “Cemaatler, Devlet, Siyaset ve Müsbet İman Hizmeti Olarak Risale-i Nur” olarak belirlediğimiz 12. Risale-i Nur Kongresi’nde birçok sorulara beş masa etrafında cevaplar aramaya çalıştık. İstanbul’da 4 Mart Cumartesi günü İstanbul Üsküdar Üniversitesi’nde geç saatlere kadar süren masa çalışmalarıyla başladığımız Kongre’yi, 5 Mart Pazar günü saat 12:00’de ise Dilruba Restaurant’ta yapılan sunum ile sonlandırdık.

Alanında uzman yaklaşık 50 akademisyen, araştırmacı ve yazarın katıldığı masa çalışmaları

  1. Cemaatler, Devlet ve Siyaset
  2. Cemaatler ve Sivil Toplum
  3. Cemaatler ve Ehl-i Sünnet ve’l-Cemaat Geleneği
  4. Cemaatler ve Müsbet İman Hizmeti Olarak Risale-i Nur
  5. Cemaatler, İslamofobi ve Radikal İslami Gruplar

konu başlıkları altında yürütüldü.

Afiş için tıklayınız.

Sunum videosu için tıklayınız.