Kâinatın Ahengi ve Kişilik Bozuklukları
Her bir insan dünyayı kendi ayinesinde yansıyan şekli ile farklı farklı algılıyor. Adeta, aynı alem insanlarınruh ayinelerinde yansıyarak kopyalanıyor ve insanlar adedince alemler oluşuyor. Her insan inançları, kişilik özellikleri,kültürü, yaşadığı toplumun kabulleri ve gelenekleri, iklim gibi unsurlarla şekillenen ve renklenen farklı birayinedir ve onun ruhunda yansıyan alem de bir anlamda bu ayinenin renklerine bürünür. Ancak, bu etkileşimin tek taraflıolmadığını, her insanın ayinesinin şekillenmesi ve renklenmesinde alemden ona ulaşanların da etkili olduğunu; o kişininiçine doğduğu kültürün, yaşadığı toplumun kabullerinin, geleneklerin ve iklim gibi unsurların etkili olduğunu söylemekleifade etmiş oluyoruz. Şu an için insanın "kendi" olarak tanımladığı özelliklerinin ne kadarı kendi özündenya da genetik yapısından kaynaklanıyor, hangi noktadan sonra çevre faktörleri, "kendi dışı" olarak tanımlananunsurlar etkili oluyor sorusunun cevabını vermek çok zor. Ancak bilinen bir gerçek var ki, o da pek çok faktörün karşılıklıetkileşiminden bedeni, fiziki, ruhi özellikleri ile tek fert oluşuyor. Enerjisi, konuşması, görüntüsü, duyguları,sezgileri gibi pek çok yönleri ile diğer insanlardan ayrılan, pek çok yönleri ile de diğerlerine benzeyen ama tek olanbir fert. Alem ve insan, etkileşimin sonucu ortaya çıkan farklı bir renk, farklı bir görünüm, farklı bir ses, farklıbir ahenk ve farklı bir terkip.
İşte bu hale, benliğin kişiye özel tarifine kişilik deniyor olmalı. Zahiren açık görünen ama hakikatte kapalıolan kainat kapılarını açacak, kişiye özel, dişleri diğerlerininkinden farlı ama genel görünüm itibariyle diğerlerinebenzer bir anahtar. Varlığın gerisinde gizlenmiş gizli hazineleri, esma definelerini açacak bir anahtar. Farklı kişiliközellikleri ise ayineden esmanın farklı yönlerinin kabiliyetlere göre yansıtılıyor olmasından kaynaklanmalı. Bunada sebep mutlak esmanın, sınırlara sığmayacak, sınırlı varlıklarla ifade edilemeyecek sıfatların farklı terkip vefarklı versiyonlarla varlıklara dağıtılması ile sonsuzluğun sınırlılık içinde ifadesine zemin hazırlamak olmalı."Sani-i Hakim, insanın eline emanet olarak rububiyetinin, sıfat ve şuunatının hakikatlerini gösterecek, tanıttıracak,işarat ve numuneleri cami bir ene vermiştir; ta ki, o ene bir vahid-i kıyasi olup, evsaf-ı rububiyet ve şuunatıuluhiyet bilinsin" şeklinde Otuzuncu Söz’ün Birinci Maksad’ında yer alan Bediüzzaman’ın ifadeleri, ifade etmekistediklerimizin en güzel tercümanı. Rububiyet, sıfat ve şuunatı ifade için, varlığı manalara dönüştürecek birdüzen, ruh ve alem etkileşimini halkeden ilahi kudret, Çin ve Uzakdoğu’da daha belirgin şekilde gündeme getirildiğinibildiğimiz bir ahengi eşyada ve varlık lisanı ile hissettirmektedir. Farklı terkiplerde yansıyan esmanın parça parçagözüktüğü alemde, bütünde ya da toplumda da muhteşem bir uyum, mükemmel bir ahenk olduğu hissedilmektedir. Bütünvarlıklar kendilerinde yansıttıkları özelliklerle bu genel ahenge; kainat melodisine katılırlar. Zerrelerin hareketi,elektronun dönüşü, bin bir farklı melodiyle cıvıldaşan kuşların sesleri, gök gürültüsü, dünyanın ve güneşinhareketleri, milyarlarca galaksinin ve içindekilerin hareketleri bir araya gediğinde oluşan harika bir melodidir bu.
İnsan ise bu melodiye, bu ahenge orkestra şefinin komutlarından bağımsız olarak iradi ve ihtiyari olarak katıldığınıdüşünüyor, en azından öyle gözüken bir hali yaşatan cüz’i ihtiyarı ile işleyişi öyle biliyor. Halbuki, umumimelodiyi bilmediği ve çoğu zaman işitemediği bu ahenge uyum sağlaması için insanın Kainat Orkestrasının Şefi’ne yönelip,onun komutlarına uyum sağlaması gerekiyor. İnsan, kendi olarak hissettiği benliğini ya da kişiliğini, yani onakendine ait olduğunu zannettiği enstrümanlarını Ezeli Şef’in komutları doğrultusunda kullanmak ve kendi melodisini buişaretlerle icra etmek durumunda. Bu Şef’in mesajları ise vahiy ve nübüvvet yoluyla; semavi kitaplarla, başta Hz.Muhammed (asm) olmak üzere nebilerle ulaşıyor. Benliğinizi, kişiliğinizi, hayatınızı, yani kendi melodinizi oluşturmakiçin ve kainatın genel ahengine uyum sağlamak için bu mesajlara uymanız gerekli. Aksi takdirde sizden hasıl olan çatlaksesler sizi ve kısmen yakın çevrenizi rahatsız ediyor, sıkıntıya sokuyor, ancak kainattaki genel ahengin oluşturduğumelodi öyle güçlü bir sesle devam ediyor ki, onu değiştirebilmeniz mümkün değil.
İşte, pek çok ruhi problemin temelini teşkil eden kişilik bozuklukları da bu ahenge uyumsuzluğun bir tezahürü olmalı.Her şeyi kuşatan rububiyet, her şeyin terbiye altında olduğu ve emir altında hareket ettiği varlığı kuşatan birmelodidir. Benliğinizi bu ahengin dışında tutarsanız paranoid kişilik bozukluğu oluşur. Size düşüyor gibi gözükenvazifeleri hakkıyla yerine getirdikten sonra ortaya çıkan hal, yani o anın melodisi en güzelidir, en mükemmelidir. Busizin benliğinizde, ruhunuzda yansımazsa obsesif-kompulsif kişilik bozukluğu oluşur. Genel ahenkten ayrı kalmakla varlığınbütünlüğünden, kainatın melodisinden ayrıldığınızı hissedersiniz. Ardından çevre ve sosyal hayatla uyumunuzbozulur ve sonuçta antisosyal kişilik bozukluğu oluşur. Büyük bir orkestranın ancak şefin komutları ile kendimelodisini icra edebilecek bir ferdi olduğunuzu unutup, kendinizi tek başına bir melodi ve şefe ihtiyacı olamayan biricracı gibi algılarsanız narsistik kişilik bozukluğu oluşur. Yine orkestranın bir ferdi olmaktan dolayı kazandığınızdeğeri gözardı eder, şefin ustalığının sizde yansımasını görmezden gelir, değersizlik hissi ile başkamerkezlerden komut alırsanız, size bir özellik olarak verilmiş kendiliğiniz ve kişiliğinizin farkında olmazsanız bağımlıkişilik bozukluğu oluşur. Daha pek çok kişilik bozukluğunun kainatın genel ahenginden uzaklaşmakla irtibatınıkurabiliriz.
Vahiy ve nübüvvetin insanlığa hediye ettiği mesajlara, kaynağını bilmeden de olsa riayet etmekle sağlam kişilik yapısınasahip çok sayıda insan vardır. Samimiyetle hakkı arayan psikoloji, sosyoloji, pedagoji, hukuk, psikiyatri gibi bilimlervarlık lisanıyla ifade edilen vahiy ve nübüvvet verilerine ulaşmış ve bir şekilde kainatın umumi ahengini yakalamışolmalılar. Asıl kaynağının vahiy ve nübüvvet olduğuna inandığımız bu bilimsel veriler de Orkestra Şefi’ninkomutlarını bir şekilde ulaştırmaktadır. Ancak komutların Şef’ten olduğunun bilinmemesiyle genel kainat ahenginin dışınaçıkılması gibi bir potansiyel tehlike, varlığını her zaman devam ettirmektedir. Varlık ahengine Fahr-i Kainatın(asm) yol göstericiliği ile katılan bir mü’minin kişiliğini oluşturacak en sağlam zemin Kur’an, sünnet ve bunlarınüzerine oturtulacağı sarsılmaz bir iman olmalıdır. İslam dairesinde gözlenen farklı ya da kötü örneklerintemelinde sarsılmaz iman faktöründe problemler olduğunu düşünüyoruz. İslam dairesine girmek tek başına sarsılmazbir imanı sağlamadığı gibi; akıl fenerinin aydınlığında gözlenen komutlarla ortaya konan icralar, bazen çatlakseslere yol açabilmektedir. En emin yol ve en sağlam zemin ise Kur’an ve sünnetin belirlediği istikamet ve şehevi,gadabi, akli kuvvelerin vasatından geçen hat olmalıdır.