Niyet 2
"Gül ve çiçeklerinyüzlerini güzelleştiren Zât,nasıl o güzel yüzlere arılardan, bülbüllerden istihsan aşıkları icad etmesin.Ve güzellerin güzel yüzlerinde güzelliği yaratan elbette o güzelliğe müştakları da yaratır."
İnsan bedeninde gözlenen hareketler istemli ve istemsiz olarak ikiye ayrılıyor. Mesela kalbimizinhareketleri üzerinde hiçbir kontrolümüzün olmadığını, atışların isteğimiz dışında hızlanıp yavaşladığını,çalışması esnasında işleyen mekanizmaların büyük bir kısmının farkında olmadığımızı hissediyoruz. Buradahissettiğimiz çok daha önemli bir şey var ki, istemli dediğimiz hareketlerin bizde bir iradenin varlığını ortayakoyması. İsteğimiz dışında elimiz gidip bir başkasının yüzünde şamar olarak patlamıyor. Hatalı sollama yapanbir şoför kaza sonrasında, "Ne yapayım! Kollarım benim isteğim dışında direksiyonu sola çevirdi, ayağım gazpedalına yüklendi ve bu sonuç ortaya çıktı!" demiyor. Benzer anlarda olaya samimiyetle yaklaşan her kişinincevabı "suç bende" şeklinde oluyor. Bu noktada karşımıza çıkan iki kavram, "suç" ve"ben", şuur ve irade sahibi olarak gözlediğimiz insanların, olaylar karşısındaki konumunu idrakedebilmemizde hareket noktası olarak ele alınabilir.
"Suç", varlıkların, en küçüğünden en büyüğüne kadar büyük bir ahenk ve uyum içerisindeyaptıkları hareketler ve sergiledikleri muhteşem güzellikler esnasında, irade sahibi bir kısmın bu ahengi bozacaktarzda vazifelerini yapmamaları şeklinde tanımlanabilir. Burada ahenk Yaratan’ın bestesidir. Ancak beste anlık yapıldığıve vazifesizliklerin cezası da yine bestedeki anlık değişikliklerle verildiği için ahenk bozulmamaktadır.
"Ben", bu alemin ta zerreler boyutuna, zamanın en küçük dilimlerine kadar uzanan dalgalanmalaresnasında bizi ayakta tutan direk, zaman nehrinin akışında sürüklenmemek için yapıştığımız tutamak. Yaratıcı’nınözelliklerinin insan idrakine indirgenmiş tarzda yansıdığı ayna. Farazi bir serbestlik alanı. İnsanın istemekfiilinin kaynağı ve vehmî varlık alanı.
"İstemli" yani isteğimize bağlı olarak vücuda getirilen hareketlerde katkımızın, buhareketlerden doğacak müsbet ve menfi neticelerde sorumluluğumuzun anlaşılması da çok önemli. İki yuvarlak, kalıncademir parçasını yaklaşık elli santimetrelik iki parça halinde ve ortada bir menteşe ile bir araya getirdiğimizi hayaledelim. Her iki demir kolun farklı yerlerine bağlanan 1000 adet ince tel olduğunu ve bu tellerin ortalarında bulunan birtür vida düzeneği ile uzatılıp kısaltıldığını düşünelim. Sonra, böyle bir düzenekte kollardan birinin ucunuistediğimiz bir noktaya taşımayı planlayalım. Bin adet telden hangisinin ne kadar kısaltılıp ne kadar uzatılacağınıhesap etmek nasıl bir iş olurdu? Sonra bu hesabı yapsak bile, her bir teli tam hesap ettiğimiz kadar uzatıp kısaltamazsakher bir telden ortaya çıkan hatalar toplana toplana neticede kolun hareket ettirmek istediğimiz ucu planlanandan çokfarklı bir yerde olabilirdi? Çünkü 1000 adet küçük hata neticede büyük bir hataya dönüşürdü. Halbuki, bizimelimizi, kolumuzu, parmaklarımızı hareket ettiren kasların, on binlerce kat fazla sayıda lifleri var. Yani tel sayısımilyonlar, milyarlarla ifade edilecek kadar. O halde istemli dediğimiz el kol hareketlerimizin, yüz ve dilin, dudaklarınahenkle hareketi ile ortaya çıkan konuşmanın insana ait bir fiil olduğu ne ölçüde doğru?
Bu şekilde fiillerin gerisine doğru gidildiğinde insanın elinde bir tek şey kalıyor; o da istek, arzuve bütün bu duyguların yönünü belirleyen niyet. Hem olayların gerçekleşmesinde hem de gerçekleşmeyen arzularınsanki gerçekleşmişçesine kaydedilmesinde en temel unsur. Duyguları, algılamaları sınırlı, acz ve fakr hastalıklarınamüptela ve yukarıdaki misalle ihtiyarı elinin yetiştiği yere kadar bile uzanamayan insanoğlunun tek sermayesi, niyet.Bu nazarla bakıldığında, zaten vehmi ve farazi varlıklardan koca bir hazineyi çok sevdiği Kainat Sultanı’na hediyeetmesi ile elinde bu hazine olmadığı halde buna samimi ve ciddi niyet etmesi arasında çok da büyük bir fark olmasagerek. Büyük sınırlılıklar ile neyin iyi, neyin kötü; neyin doğru, neyin yanlış olduğunu ayırt etmek çok zor. Ozaman tek çıkış yolu, her şeyin Yaratıcısı ne arzu etmişse, kendi arzumuzun da o doğrultuda olmasına niyet etmek.Bunun için dua etmek. Bütün fiillerimizi O’nun Habibi’ni(a.s.m.) kendi Sevgilimiz (a.s.m.) haline dönüştürmek içinyapmak. Bu sırla, adetlerimizi ibadete çevirmek. Evet, niyette öyle bir sır var ki, zahiri boyutta değişim olmaksızıneşyayı Yaratıcı’nın sevdiği hale dönüştürüyor. Çırpınıp, didinmeden esbab aleminin dalgalanmalarından uzak,manevi alemlerin sükunetli sahilinde dünya kadar, bütün varlıklar kadar zenginliklerin sahibi olma imkanını insana bahşediyor.Samimi bir niyet, ihlaslı arzu ve istemli hareketlerin bu doğrultuda şekillenmesi, belki de sahip olunabilecek en büyükzenginlik. Aynı niyet çok büyük sorumlulukların kaynağı olabilecek kadar çetin bir teklif sırrı ve ağır imtihanınbir parçası aynı zamanda.